Выкладчыкі: Алесь Лагвінец, Вераніка Мазуркевіч
У рамках курсу вывучацца інтэграцыйныя працэсы ды інстытуцыі Эўразьвязу. Асноўная мэта курсу – прадставіць студэнтам дэталёвую карціну палітычных працэсаў і асноўных палітык Эўразьвязу, паказаць асноўныя мадэлі і характэрныя рысы эвалюцыі ЭЗ, разьвіць у студэнтаў навыкі аналізу эўрапейскіх інтэграцыйных працэсаў.
У першай частцы курсу разглядаюцца тэарэтычныя падыходы да азначэньня інтэграцыі, гісторыя ўзьнікненьня і разьвіцьця эўрапейскай інтэграцыі, паўставаньне і функцыі асноўных інстытуцыяў ЭЗ.
Другая частка прысьвечаная разгляду абсягу права ЭЗ, стасунак паміж нацыянальным і наднацыянальным правам, а таксама ключавым найбольш прасунутым сфэрам інтэграцыі, дзе кампэтэнцыя наднацыянальных органаў найбольшая. Разглядаецца пытаньне глябальнай ролі ЭЗ.
У заключнай частцы асаблівая ўвага надаецца сучаснаму этапу разьвіцьця інтэграцыйных працэсаў у ЭЗ, абумоўленых дастасаваньнем яго інстытуцыяў у кантэксьце беспрэцэдэнтнага пашырэньня, а таксама сусьветным фінансава-гаспадарчым крызісам. У рамках курсу адбываюцца дэбаты і абмеркаваньні гісторыі дачыненьняў, актуальных пытаньнях ды мадэляў будучага ўзаемадзеяньня паміж Беларусьсю і аб’яднанай Эўропай.
Дадзены курс разьлічаны на актыўны ўдзел студэнтаў і накіраваны на разьвіцьцё навыкаў вуснага і пісьмовага выказваньня студэнтаў, на практыкаваньне іхных аналітычных здольнасьцяў стасоўна інтэграцыйных працэсаў ЭЗ.
Занятак 1.
Дэфініцыя інтэграцыі. Сьціслая гісторыя эўрапейскае інтэграцыі. Мэты інтэграцыі.
Паскаль Ляфантэн, Еўропа ў 12 уроках, сс. 1-10. 1. Навошта патрэбны Еўрапейскі саюз? 2. Этапы гісторыі.
“Еўрапейскі Саюз: што гэта такое?” рэд. І. Лялькоў Менск-Варшава. сс. 6-10
Андрэй Казакевіч, Гісторыя еўрапейскай інтэграцыі. http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/kazakievicz_01.htm
A timeline of the EU http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3583801.stm
Занятак 2.
Тэарэтычныя падыходы да эўрапейскае інтэграцыі. Фэдэралізм. Функцыяналізм ды нэа-функцыяналізм, трансакцыянізм. Узаемазалежнасьць. Рэалізм. Міжурадавае супрацоўніцтва. Інстытуцыяналізм.
Ben ROSAMOND, Theories of European Integration, Palgrave, 2000, pp. 1-19 (Introduction).
David MUTIMER, Theories of Political Integration, in: SOLDATOS, P., MINCHELMANN, N.J. (eds.) European Integration: Theories and Approaches, Univ. Press of America, 1995, pp. 13-42.
Michael BURGESS, Federalism and European Union: the Building of Europe, 1950-2000, Routledge, 2000, pp. 24-53.
Laura CRAM, Integration theory and the study of the European policy process, in: Richardson ed., European Union. Power and Policy-Making, Richardson, Jeremy (ed.), European Union: Power and Policy-making, Second Edition, Routledge, 2001, pp. 40-53.
Michael O NEILL, “The Syncretic paradigm. The ambiguities of European Integration”, in: The politics of European Integration. A Reader, Routledge, 1996, pp. 81-121.
Занятак 3.
Эўразьвяз як палітычная сыстэма. Функцыянаваньне палітычнае сыстэмы Эўразьвязу: акторы ды інстытуцыі.
Ёжэф Бёрач, Магуа Саркар, Што такое Еўрапейскі Звяз? ARCHE? № 1,2 (41,42) – 2006
Simon HIX, The Political System of the European Union, Macmillan Press, 2005, pp. 1-17, 357-365.
Chris RUMFORD, « The question of the European State », in: The European Union. A Political Sociology, Blackwell Publishing, 2002, pp. 46-81.
Занятак 4.
Інстытуцыйны лад ЭЗ: Камісія, Эўрапейская Рада, Рада ЭЗ, Эўрапейскі Парлямэнт, Эўрапейскі Суд
Helen Wallace, Mark A. Pollack, Alasdair R. Young (eds.), “An Institutional Anatomy and Five Policy Modes”, in: Policy-Making in the European Union, 6th edition, Oxford University Press, 2010.
John Peterson and Michael Shackleton The Institutions of the European Union, 3rd edition, 2010.
Занятак 5.
Праўная сыстэма ў ЭЗ. Крыніцы супольнасьцёвага права ЭЗ. Абсяг ды сфэры кампэтэнцыі ЭЗ.
Кляўc-Дытэр Борхарт, Азбука права еўрапейскай супольнасці, Мн., Белфранс
Neill NUGENT, The Government and politics of the Europeen Union, Palgrave, 1999.
Paul Craig and Gráinne de Búrca, The Evolution of EU Law, OUP, 2nd Edition, 2011.
Занятак 6.
Стасунак нацыянальнага ды супольнасьцёвага права. Эўрапеізацыя.
Кляўc-Дытэр Борхарт, Азбука права еўрапейскай супольнасці, Мн., Белфранс
Andrea Biondi, Piet Eeckhout, Stefanie Ripley (eds), EU Law after Lisbon, Oxford University Press, 2012.
Claudio M. Radaelli, ‘The Europeanization of Public Policy’, in Kevin Featherstone and Claudio Radaelli (eds), The Politics of Europeanization, Oxford University Press, 2003.
Занятак 7.
Працэс прыняцьця рашэньняў у ЭЗ. Субнацыянальныя, нацыянальныя ды наднацыянальныя акторы.
“Еўрапейскі Саюз: што гэта такое?” рэд. І. Лялькоў Менск-Варшава
Simon HIX, The Political System of the European Union, Macmillan Press, 2005, pp. 1-17, 357-365.
Elizabeth Bomberg, John Peterson and Richard Corbett, The European Union: How does it work, Oxford University Press, 3rd Ed., 2012.
Ирина Бусыгина. “Невидимая рука”: корпоративный лоббизм в Европейском союзе., НЗ №48-49
Занятак 8.
Фінансаваньне ЭЗ. Бюджэт ды супольнасьцёвыя палітыкі.
Begg, Iain, FUNDING THE EUROPEAN UNION, A Federal Trust Report on the European Union’s Budget, March 2005.
Michelle Cini and Nieves Perez-Solorzano Borragan (Eds.) European Union Politics, OUP, 3rd Ed., 2010.
Helen Wallace, Mark A. Pollack, Alasdair R. Young (eds.), Policy-Making in the European Union, 6th edition, Oxford University Press, 2010.
Занятак 9.
Эканамічны ды грашовы зьвяз у межах ЭЗ. Этапы эканамічнае інтэграцыі. Эўра і ЦЭБ. Крызіс прасторы эўра: заканамерны вынік?
“Еўрапейскі Саюз: што гэта такое?” рэд. І. Лялькоў Менск-Варшава
Neill NUGENT, The Government and politics of the Europeen Union, Palgrave, 1999.
John Peet and Anton La Guardia Unhappy Union: How the Euro Crisis – and Europe – Can be Fixed, by, Economist Books, 2014.
Занятак 10.
Асноўныя палітыкі ЭЗ. Агульная сельскагаспадарчая палітыка
Neill NUGENT, The Government and politics of the Europeen Union, Palgrave, 1999.
Michelle CINI (Ed.) European Union Politics, Oxford University Press, 2010.
Занятак 11.
Рэгіянальная/структурная палітыка ў ЭЗ.
Michelle CINI (Ed.) European Union Politics, Oxford University Press, 2010, Chapter 18 Regional_policy
The Future of EU Regional Policy www.publications.parliament.uk/pa/ld200708/ldselect/ldeucom/141/141.pdf
Занятак 12.
Эўразьвяз у сусьветнай палітыцы. Гандлёвая палітыка. Эўразьвяз як soft power. Супольная замежная палітыка
Wallace, Helen, Wallace, William and Pollack, Mark A. (eds.), Policy–Making in the European Union, Trade Policy, Chapter 16 Eastern Enlargement, Chapter 17 Foreign and Security Policy, pp. 377-456.
Michelle CINI (Ed.) European Union Politics, Oxford University Press, 2010, The EU’s Foreign, Security, and Defence Policies
Лагвінец, Аляксандр, Узаемаадносіны трансатлантычных саюзнікаў у рамках НАТО і пытанне фарміравання абароннага кампанента ЕС // НАТО и европейская безопасность в ХХІ веке: Матэрыялы міжнароднага семінару / ГА “Беларускі цэнтр канстытуцыяналізму і параўнаўча-прававых даследванняў. – Мінск, 27-28 чэрвеня, 2002. – Мінск: Тесей, 2003. – с. 39-49.
Занятак 13.
Пашырэньне як прыклад самага пасьпяховага вонкавага дзеяньня. Сучасны дэбат аб будучыні ЭЗ. Пытаньне далейшага пашырэньня ЭЗ
Wallace, Helen, Wallace, William and Pollack, Mark A. (eds.), Policy-Making in the European Union, 5th edition, Oxford University Press, 2005, Chapter 15 Trade Policy, Chapter 16 Eastern Enlargement, Chapter 17 Foreign and Security Policy, pp. 377-456.
Лагвінец, Аляксандр, Еўрапейская інтэграцыя і лёс нацыянальнай дзяржавы, «Белорусский журнал международного права и международных отношений», №1, сентябрь-ноябрь 1996 г.
Занятак 14.
Эўразьвяз ды Беларусь: гісторыя дачыненьняў ды мадэлі будучага ўзаемадзеяньня. Усходняе партнэрства і Беларусь.
Беларусь і Еўрапейскі Саюз: ад ізаляцыі да супрацоўніцтва,/ Пад рэд. Х.-Г. Віка, Ш. Малерыуса. — Вільнюс: Фонд Конрада Адэнаўэра, 2011.
Belarus – towards a United Europe, Maszkiewicz Mariusz (ed.), 2009.
Лагвінец, Аляксандр, Europeanization mechanism of socialization as a means of exporting democratic values into Belarus // Kasekamp Andreas and Pääbo Heiko (eds), Promoting Democratic Values in the Enlarging Europe: The Changing Role of the Baltic States from Importers to Exporters, University of Tartu, 2006.
Лагвінец, Аляксандр, Эўрапейскі вэктар разьвіцьця – падмурак нацыянальнага інтарэсу Беларусі [European vector of development as basement of Belarus’ national interest], article in online weekly review of Belarusian politics http://www.nmn.by/articles/011203/europe.html put on December, 1st, 2003.
Занятак 15.
Выніковы тэст
Літаратура на беларускай/рускай мовах:
Ёжэф Бёрач, Магуа Саркар, Што такое Еўрапейскі Звяз? ARCHE? № 1,2 (41,42) – 2006 http://arche.bymedia.net/2006-1/biorac106.htm.
Лагвінец, Аляксандр, Еўрапейская інтэграцыя і лёс нацыянальнай дзяржавы, «Белорусский журнал международного права и международных отношений», №1, сентябрь-ноябрь 1996 г. http://elib.bsu.by/handle/123456789/31025
“Еўрапейскі Саюз: што гэта такое?” рэд. І. Лялькоў Менск-Варшава, 2005, http://kamunikat.org/download.php?item=4909-1.pdf&pubref=4909.
Паскаль Ляфантэн, Еўропа ў 12 уроках, 2011, http://eeas.europa.eu/delegations/belarus/documents/more_info/europe_in_12_lessons_bel_2011_be.pdf.
Юрг Штайнер, Еўрапейскія дэмакратыі, Мінск, 1996, http://kamunikat.h2.pl/download.php?item=10357-1.pdf&pubref=10357&.
Андрэй Казакевіч, Гісторыя еўрапейскай інтэграцыі. http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/kazakievicz_01.htm, http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/kazakievicz_02.htm.
Бойко М.С., Касьяник Е.Л., Лабода С.В., Луговцова Е.И. Наш сосед Евросоюз. Пособие для педагогических работников общеобразовательных учреждений, Минск. 2011, http://www.kas.de/belarus/en/publications/29889/.
Европейский союз на пороге ХХІ века. Под редакцией Ю. А. Борко и Буториной. М.: Эдиториал УРСС, 2001. ст 236-284, Институционное развитие ЕС (М. Стрежнева).
Ваш справочник по Лиссабонскому договору. 2010.
Глоссарий терминов Европейского Союза и Восточного партнерства. Минск, Логвинов, 2010, http://eeas.europa.eu/delegations/belarus/documents/more_info/glossary.pdf.
Беларусь і Еўрапейскі Саюз: ад ізаляцыі да супрацоўніцтва,/ Пад рэд. Х.-Г. Віка, Ш. Малерыуса. — Вільнюс: Фонд Конрада Адэнаўэра, 2011, http://www.kas.de/wf/doc/kas_28814-1522-21-30.pdf?111117103111.
Вячеслав Поздняк. Европейский союз как международный актор http://nmnby.eu/news/analytics/2546.html.
Восточное партнерство. Министерство иностранных дел РП. 2011.
Праграмы дапамогі Еўрапейскага Саюза і супрацоўніцтва Беларусі з ЕС. Прадстаўніцтва Еўрапейскай Камісіі ва Украіне, 2009, http://eeas.europa.eu/delegations/belarus/documents/more_info/eu_belarusian_cooperation_programme_be.pdf.
Андрей Егоров, Алёна Зуйкова, Беларусско-европейские отношения: история упущенных возможностей, Минск, 2012, http://eurobelarus.info/files/136/260/Yahorau_Zuikova_rus.pdf.
Славацкая надзея: досвед дэмакратычных трансфармацый. Браціслава-Мінск, 2006, http://bk.baj.by/slovak/zmiest.htm.
Трансфармацыя. Чэскі досьвед пад рэдакцыяй Любаша Вэсэлы, Прага, 2005. http://kamunikat.org/k_pieraklady.html?pub_start=220&pubid=715.
